If Love Is A Red Dress

if love is a red dress

De Nederlandse kunstenaar Cora Roorda van Eijsinga (1967) realiseert in de ruimtes van W139 een nieuwe totaalinstallatie met als titel If love is a red dress. De tentoonstelling die Francois Piron samenstelde voor W139 is mede geïnspireerd door de roman La invencion de Morel (1940) van de Argentijnse auteur Adolfo Bioy Casares.

Casares beschrijft hoe een naamloze voortvluchtige man, na lange omzwervingen op een onbewoond eiland aanbelandt. Na verloop van tijd verschijnt onverwacht een groep ‘personages’ op het eiland. De verteller probeert tevergeefs met hen in contact te treden. Uiteindelijk concludeert hij dat het geen mensen zijn, maar een soort hyperrealistische hologrammen die worden geproduceerd door een machine. Deze machine, uitgevonden door de in de romantitel vermeldde Morel, heeft in het verleden de aanwezigheid van de personages geregistreerd en blijft die ‘tot in de eeuwigheid’ heruitzenden. De figuren waarmee de hoofdfiguur zich geconfronteerd ziet, zijn niet meer dan een soort spookverschijningen. Daadwerkelijke communicatie is daardoor onmogelijk. In de tentoonstelling wordt deze ‘onmogelijke’ relatie tussen de verschillende romanpersonages op een metaforische manier vertaald en ingezet om de verhouding tussen kijker en kunstwerk te onderzoeken. De diverse installaties en sculpturen hebben als gemeenschappelijk kenmerk dat ze een soort ‘machines’ zijn met een onvoorspelbare werking. Ze lijken een soort interactie met de toeschouwer aan te gaan maar uiteindelijk is dat slechts schijn. De werken functioneren als autarkische systemen. Participatie en/of dialoog zijn uitgesloten. Piron probeert met deze tentoonstelling uit het keurslijf van de thematische tentoonstelling te breken. De show heeft een ‘onzichtbaar scenario’ dat voor een bepaalde atmosfeer zorgt.

De link met het werk van Cora Roorda van Eijsinga is even verrassend als indirect. In 2000 realiseerde de Argentijnse kunstenaar David Lamelas (Buenos Aires, 1946), pionier van de conceptuele film in de jaren zestig, een filmische adaptatie van de roman La invencion de Morel. De writing credits voor het script staan op naam van de Amerikaanse actrice Karen Black. Karen Black is op haar beurt een centrale figuur in de installatie If love was a red dress die Eijsinga in W139 presenteert. Aan het begin van haar carrière was Black, alias Karen Blanch Ziegler, onder meer te zien in You're a Big Boy Now (1966) van Francis Ford Coppola en Easy Rider (1969). Ze slaagde er echter niet in om met deze veelbelovende start zich te ontpoppen tot een van de ‘sterren van het witte doek’. Black blijft tot op heden een veelgevraagd actrice, maar doorgaans in minder succesvolle Hollywoodprenten. Bovendien wordt ze vaak 'getypecast' als tragische en labiele figuren, zoals de hysterische huisvrouw, de gefrustreerde bardame of de ontspoorde prostituee.

Black is in de ogen van Eijsinga een soort prototype van de veelbelovende actrice die haar potentieel niet ten volle heeft gerealiseerd. Dit ‘being on the edge’, het balanceren op de grens tussen succes en mislukking, is een van de gegevens die de kunstenaar in haar installatie evoceert.

Aan de hand van een performance met zangeres Marieke Grootveld, sculpturale elementen en videocompilaties onderzoekt Eijsinga een scala aan thema’s. Ze refereert onder andere aan stereotiepe noties als ‘de vrouw als het verleidelijke kwaad‘ en algemeen menselijke thema’s als ‘status anxiety’, het zoeken naar aandacht en bevestiging. Eijsinga verwijst in deze installatie, waarin ze gebruik maakt van fragmenten uit o.a. de films Nashville (1975) van Robert Altman en Circus of Horrors (1960) van Sidney Hayers - naar het ontbreken van de ‘maakbaarheid’ in het persoonlijke leven. Ze lijkt te suggereren dat dromen en verlangens vaak onverwacht omslaan in nachtmerries en angstvisioenen en dat het onbenoembare gevaar steeds op de loer ligt.

Hoewel dit werk kan gelezen worden als een neofeministisch statement over de positie en representatie van de vrouw distantieert Eijsinga zich van dit soort directe uitspraken. Ze prefereert de grijze zone, de ambiguïteit. Of zoals de kunstenaar het zelf formuleert: ‘Mijn werk geeft geen eenduidige betekenis prijs maar volhardt in een zekere mate van suspense. Ik streef naar bedrieglijke helderheid.’ Performance Cora Roorda van Eijsinga: Karen Black as Connie White performed by Marieke Grootveld. data: zondag 1 mei: 15 - 19 uur zondag 8 mei: 15 - 19 uur donderdag 12 mei: vanaf 20 uur zondag 15 mei: 15 - 19 uur zondag 22 mei: 15 - 19 uur zondag 29 mei: 15 - 19 uur