25 sep – 24 okt 2010

Chanting Down Babylon

Dani Gal

1992 Oktober Amsterdam: kort na het opstijgen van El-Al Vlucht 1862 vanaf Schiphol stort de Israëlische Boeing 747 neer in de Bijlmermeer, een woonwijk in Amsterdam Zuidoost.

Deze tragische en nog steeds gedeeltelijk onopgeloste ramp, opende in de Nederlandse politieke arena Pandora's doos - een geheim wapentransport massavernietigingswapens, het verwijderen van fragmenten uit de black box van het vliegtuig, en mysterieuze ziektes zijn maar een paar schandalen die na het ongeluk door de media aan het licht werden gebracht.

Voor Chanting Down Babylon bezocht de Israëlische kunstenaar Dani Gal bewoners in de Bijlmer, in het bijzonder migranten uit Suriname en Afrika en ook journalist Vincent Dekker om met hen in gesprek te komen over de crash, en over hun dagelijks leven na het ongeluk in de herbouwde buurt.

De gebeurtenis en het geheugen zijn vreemde bedgenoten. Aan de ene kant onderzoeken ze elkaar en aan de andere staan ze in een relatie vol brutaliteit en bedrog. De toestand van deze relatie is aan contante verandering onderhevig. Ook wij kunnen niet zonder dit ongelijke paar, omdat het op een of andere manier een essentieel onderdeel is van ons bestaan, onze waarneming, handelen en onze ethiek: ons wereldbeeld (waarover we alleen controle krijgen door documentatie).  Met de hulp van bronnen en bewijs claimt dit wereldbeeld al rap een non-fictieve relatie met de "echte wereld" en laat zich tegelijkertijd begrijpen door anderen. Maar in de documentatie van een gebeurtenis ontstaan onvermijdelijke leemtes. Er kunnen delen van informatie zijn die in het begin niet van belang schijnen te zijn - of die zich helemaal niet laten documenteren, zoals stemmingen, geruchten, situaties die zich in het leven voordoen, of mentale achtergronden van individuele getuigen. Meer subjectieve verklaringen kunnen zich later woekerend in deze  leemten nestelen. En deze verklaringen maken een nieuwe interpretatie van de gebeurtenis mogelijk.

Op dezelfde manier heeft Dani Gal zijn onderzoeksresultaten in een web van voornamelijk akoestische, maar ook visuele inhoud omgezet die tot een nieuwe subjectieve black box van de vliegtuigcrash heeft geleid. In de tentoonstelling gaat deze black box de confrontatie aan met zijn film Black Magic Marker, waarin hij ergens in de buurt van Zurich een bezoek aflegt aan het geheime laboratorium van Lee "Scratch" Perry, de onruststoker. Met op de achtergrond een Rastafarische cultuur is Perry's studio bedekt met zijn eigen uit symbolische connecties  bestaande samenzweerderige systeem. Henry W. Targowsky, oprichter van het Label "Black Star Liner" probeert een nieuw album van Perry uit te brengen en een tour te organiseren. Het project mislukt. En op het laatste moment zegt Perry de tour af. De studio gaat in vlammen op. De omstandigheden waaronder blijven onduidelijk.

Twee onoplosbare gebeurtenissen in een atmosfeer van samenzwering. Onderzoekend bewegen we ons door de tentoonstelling, verloren in de wens naar een antwoord en struikelend over een groot aantal feiten en dwarsverbanden. Als plotseling in de achtergrond ook de Ster van David de beide gebeurtenissen gaat belichten. Zion—de hoop op de geestelijke terugkeer van zowel de zwarte als de witte Joodse diaporas —»Chanting down Babylon«.

Het werk Chanting Down Babylon was in 2009 te zien in de Halle für Kunst Lüneburg tezamen met het kunstenaar's boek onder dezelfde titel. In 2010 werd het ook tentoongesteld in Wiesbaden. En met de tentoonstelling in W139 is het weer terug op het punt waar het onderzoek ooit begon.